πάνθεον

Ο όρος υποδηλώνει το σύνολο των θεών μιας πολυθεϊστικής θρησκείας (πολυθεϊσμός), τοποθετημένων σε μια λειτουργική και ιεραρχική σχέση. Οι διάφορες θεότητες, έχοντας η καθεμιά τους ιδιαίτερο πεδίο δράσης, οφείλουν να ενεργούν αρμονικά, όπως ακριβώς αρμονική παρουσιάζεται η θρησκευτικά οργανωμένη πραγματικότητα: το π. υλοποιεί αυτή την αρμονία εμφανιζόμενο ως συμβούλιο, τα μέλη του οποίου ελέγχονται αμοιβαία και στο σύνολό τους διευθύνονται από έναν υπέρτατο θεό, οδηγό και κριτή των φιλονικιών τους. Το π., ως θεϊκή κοινωνία, διαρθρώνεται με τον τρόπο μιας ιδανικής ανθρώπινης κοινωνίας, ενώ στη θρησκευτική συνείδηση προβάλλει το πρότυπο που πρέπει να ακολουθήσει η ανθρώπινη κοινωνία.

* * *

το, ΝΜΑ

1. ναός ή τόπος αφιερωμένος σε όλους τους θεούς, πάνθειον*

2. το σύνολο τών θεοτήτων μιας θρησκείας («το ρωμαϊκό πάνθεον»)

νεοελλ.

1. μεγαλοπρεπές οικοδόμημα αφιερωμένο στη μνήμη μεγάλων ανδρών, ηρώο

2. το σύνολο τών μεγάλων ανδρών ενός έθνους, μιας ιστορικής εποχής ή όλων τών ιστορικών εποχών

3. (με ειρωνική σημ.) το σύνολο εγκληματιών ή κακοποιών («το πάνθεον τών αστυνομικών αρχείων).

[ΕΤΥΜΟΛ. < παν-* + θεός (πρβλ. δωδεκά-θεον)].